بەرسڤێت ل دۆر قورئانا پيرۆز

638 پسیارا ژمارە

پ / ئەرێ چيرۆكا سەعلەبەى ئەوا تەبەرانى د راڤەكرنا ڤێ ئايەتێدا ئيناى ((وَمِنْهُمْ مَنْ عَاهَدَ اللَّهَ لَئِنْ آتَانَا مِنْ فَضْلِهِ لَنَصَّدَّقَنَّ وَلَنَكُونَنَّ مِنَ الصَّالِحِينَ))(( فَلَمَّا آتَاهُمْ مِنْ فَضْلِهِ بَخِلُوا بِهِ وَتَوَلَّوْا وَهُمْ مُعْرِضُونَ))(( فَأَعْقَبَهُمْ نِفَاقًا فِي قُلُوبِهِمْ إِلَى يَوْمِ يَلْقَوْنَهُ بِمَا أَخْلَفُوا اللَّهَ مَا وَعَدُوهُ وَبِمَا كَانُوا يَكْذِبُونَ))(( راستيەك بۆ هەيە؟.

ب / ئەڤە ئايەتا (75 ـ 78) ژ سۆرەتا تەوبەيە، و راڤەكرنا وێ ئەڤەيە: و ژ وان دوورويان هەنە پەيمانێ دگەل خودێ ددەن، ئەگەر خودێ ژ كەرەما خۆ مالى بدەتە مە، ب راستى و ب سويند ئەم دێ خێر و سەدەقەيان دەين، و ئەم دێ بينە ژ مرۆڤێت قەنجيكار، ڤێجا وەختێ خودێ ژ كەرەما خۆ مال دايێ، وان دوورويان قەلسى و چرويكى كرن و چو خێر نەدان، وەكى سويند خوارين، و پشتا خۆ دانێ ـ دانە پەيمانا خۆ ـ و ئەو د روى وەرگێرانا خۆدا ركهشك، ڤێجا چرويكيێ دووروياتيەكا بەردەوام هێلا د دلێ واندا، هەتا رۆژا دگەهنە خودێ، ژبەر جهنەئينانا پەيمانا وان دايى، و ژبەر درەوێت وان دكرن. ئەرێ ما وان نەزانيە، خودێ نهينى و پستەپستا وان دزانيت، و ب راستى خودێ زێدە زانايێ نهينيانە. هندە تەفسيرزانان ئەگەرێ هاتنەخوارا ڤێ ئايەتێ چيرۆكەك ئينايە ئەو ژى ب كورتى ئەڤەيە: سەعلەبێ كورێ حاتبى هاتە دەف پێغەمبەرى (سلاڤێت خودێ لێ بن) و ژێ خواست بۆ دوعا بكەت خودێ مالى بدەتێ، پێغەمبەرى (سلاڤێت خودێ لێ بن) گۆتێ: ((كێمەك تو دەرهەق دەركەڤى چێترە ژ گەلەكێ تو خۆ ل بەرنەگرى))، جارەكا دى گۆت: ئەز ب وى كەمە يێ تو ب راستيێ هنارتى هەكە خودێ مال دا من ئەز دێ هەر ئێكى هەقێ وى دەمێ، ئينا دوعا بۆ كرن، پەز خودانكر و زێدەبوو هەروەكى كرم زێدە دبن هەتا جهێ وى ل مەدينێ نەكرى، دەركەفتە نهالەكێ، دەسپێكێ بەس دهاتە نڤێژا نيڤرۆ و ئێڤارى و پاشى هەمى هێلان بەس يا خوتبێ دهات، بەحسێ وى دگەهشتە پێغەمبەرى (سلاڤێت خودێ لێ بن) دگۆت: خۆلى ب سەرێ وى، پاشى پێغەمبەرى (سلاڤێت خودێ لێ بن) هنارت زەكاتا خۆ بدەت، گۆت: ئەڤە سەرەزێرە يان خويشكا سەرەزێريێيە و زەكاتا خۆ نەدا، ئاخفتنا وى گەهشتە پێغەمبەرى (سلاڤێت خودێ لێ بن) ئينا ئەڤە ئايەتە د راستا ويدا هاتە خوارى، پشتى زانى قورئانا د راستا ويدا هاتيە خوارێ هات و ڤيا زەكاتا خۆ بدەت، پێغەمبەرى (سلاڤێت خودێ لێ بن) هەتا چۆيە بەر دلۆڤانيا خودێ ژێ نەوەرگرت، و پشتى پێغەمبەرى (سلاڤێت خودێ لێ بن) هاتە دەف ئەبو بەكرى دا زەكاتا خۆ بدەت، گۆتێ: پێغەمبەرى (سلاڤێت خودێ لێ بن) ژ تە نەوەرگرتيە ئەز دێ ژ تە وەرگرم! ژێ نەوەرگرت هەتا چۆيە بەر دلۆڤانيا خودێ، و پشتى وى هاتە دەف عومەرێ كورێ خەتابى (خودێ ژێ رازی بیت) دا زەكاتا خۆ بدەت ژێ نەوەرگرت و گۆتێ: يێت ژ من چێتر ژ تە نەوەرگرتيە ئەز دێ ژ تە وەرگرم! و پشتى ئەو چۆيە بەر دلۆڤانيا خودێ هاتە دەف عوسمانێ كورێ عەفانى (خودێ ژێ رازی بیت) دا زەكاتا خۆ بدەت، ژێ نەوەرگرت و گۆتێ: يێت ژ من چێتر ژ تە نەوەرگرتيە ئەز دێ ژ تە وەرگرم، و سەردەمێ عوسمان (خودێ ژێ رازی بیت) مر و زەكاتا وى ژێ نەهاتە وەرگرتن. ئەڤ چيرۆكە ژ لايێ رێك و ناڤەرۆكا خۆڤە يا لەوازە و نەيا دورستە، و لەوازيا د ناڤەرۆكێدا ئەڤا خوارێيە: ئێك: ژ لايێ ناڤەرۆكێڤە خودێ مەزن تۆبێ قەبويل دكەت هندى نەكەڤيتە د سەكەراتێدا، و ئەڤ مرۆڤە چەند جارا يێ هاتى تۆبە بكەت يێ هاتيە پاشڤەبرن، و ئەڤە نەيا بەرئاقلە، ئەڤێت موسلمانبوونا وان گيرۆبووى هەتا ڤەكرنا مەكەهێ و خرابيێت مەزن كرين دەمێ هاتين تۆبە بكەن پێغەمبەرى (سلاڤێت خودێ لێ بن) ژ وان قەبويلكر و پاشڤە نەبرن، و يێ شێرێ ئيسلامێ سەردارێ شەهيدان كوشتى ئيمام حەمزە دەمێ هاتى موسلمان بووى خودێ ژێ قەبويل كر، و هندا زكێ ئيمام حەمزە دراندى و ڤياى مێلاكا وى بخۆت دەمێ تۆبەكرى ژێ هاتە قەبويلكرن، ڤێجا چاوا ژ ڤى ناهێتە قەبويلكرن و پتر ژ جارەكێ بێتە پاشڤەبرن، ئەڤە ناكەڤيتە عەقلى. دوو: يا ئاشكرايە د ئيسلامێدا يێ زەكاتا خۆ نەدەت ب خورتى دێ ژێ هێتە ستاند هەكە ب دلێ خۆ نەدا، لەوا دەمێ پشتى پێغەمبەرى(سلاڤێت خودێ لێ بن) هندە عێلێت عەربان گۆتى ئەم زەكاتا خۆ نادەين ئەبو بەكرى (خودێ ژێ رازی بیت) گۆت: ئەز ب خودێ كەم ئەز دێ شەرێ وان ل سەر كەم. و لەوازيا ڤێ چێرۆكێ ژ لايێ سەند و رێكێڤە ژ عەليێ كورێ يەزيدێ ئەلهانيە، و هەمى حەديسزان ئێك دەنگن ل سەر لەوازيا وى، و ئەو زانايێت ئەڤ چيرۆكە لەواز دانايى ئەڤەنە: ئبن حەزەم د (المحلى)دا و مەناوى د (فيض القدير)ێدا و حافزێ عيراقي د (تخريج احاديث الاحياء)ێدا و موحەمەد بن تاهر د (الاحاديث الموضوع)ـەدا و قورتبى د تەفسيرا خۆدا و ئيمامێ زەهەبى د (ميزان الاعتدال)دا و ئبن حەجەر د (تخريج احاديث الكشاف)دا و سيوتى د (اسباب النزول)دا و ئەلبانى د (سلسلە الاحايث الضعيف)دا و ئبن حەجەر د (الاصابە)دا دبێژيت: ئەڤ چێرۆكە نەيا دورستە، و پتر ژ تەفسيرزانەكى دبێژن: ئەڤ ئايەتە د راستا هندە دووروياندا يا هاتى، ژ وان: (نبتل بن الحارث و الجد بن قيس و معَّتب بن قشير)، و خودێ چێتر دزانيت.

Copyright © 2023 Kurdislamic - All Rights Reserved